Amerika'daki Gösteriler - II

Wall Street (İşgal) Eylemi

Cumhurbaşkanı Türkiye’deki Gezi Parkı’nda başlayan gösterilerin Mısır’daki Tahrir meydanı gösterileri ile değil, Wall Street’teki gösterilerle yakın olduğunu söyledi.  Cumhurbaşkanının  tespiti bazı noktalarda doğru, ama özde ve uygulamada farklar var.

Türkiye’deki Gezi parkı ile Wall Street işgalinin benzeyen yönlerinden biri, Wall Street’in İşgali adını taşıyan gösterilerde göstericilerin orta ve üst sınıfı oluşturan gelir grubundan ve çoğunlukla beyaz gençler olması. Göstericilerin %70 gibi büyük bir kısmı bağımsız, herhangi bir siyasi parti ile bağlantısı olmayan,  üniversite mezunu kişilerdi.

Bir başka benzer yön, muhtemelen de cumhurbaşkanının da atıf yaptığı kısım, New York valisinin göstericilere karşı aşırı güç kullanmasıydı.  New York polisi tarafından tazyikli su, göz yaşartıcı bomba ve tartaklama gibi fiziksel şiddet unsurları kullanıldı.

Ancak Wall Street göstericileri Amerika’nın karşı karşıya kaldığı 2008 yılı büyük mali krizinin öfkelendirdiği gençlerdi. Ülkede krizden etkilenmeyen hatta krize sebep olan ve ekonominin %1’lik üst dilimini oluşturan büyük finans şirketlerini eleştirmek için toplandılar. Yani ekonomik temelli bir hareketti. Sosyal ve ekonomik eşitsizliğe, yolsuzluğa, özellikle de finans sektöründeki şirketlerin hükumetler üzerindeki etkisine ve bu şirketlerin kâr elde etmek için krizlere neden olmalarına tepki göstermek için gösterilere başladılar.

Gösteriler başladıktan sonra Wall Street’teki plazaları kullanmamaları için eylemcilere, bir park tesis edildi.  Ancak, iki ay sonra polis göstericilerin ve şehir halkının sağlık ve güvenliklerini gerekçe gösteren mahkeme kararı neticesinde onları zor kullanarak işgal ettikleri parktan çıkardı.

(Polis, mahkeme kararını uygulamak için de şiddet kullandı. Aslında tabii ki bu, bir tür gücü meşrulaştırma yöntemi. Fakat bu ülkede mahkemelerin bağımsızlığına güven tam olduğu için yüksek mahkeme kararını büyük kitleler tartışmadılar.)

Eylemlerde 700 kişi yakalandı, 351 kişi hakkında fezleke yazıldı.

Sonuç olarak ABD’deki Tahrir meydanından esinlenen gösteriler için şunlar söylenebilir: Wisconsin valisinin halkın %47’sinin düşüncelerini önemsemeyen tavırları (manda yönetimi) Wisconsin’de önce gençleri ve ardından büyük kitleleri sokağa döktü. Valinin sermaye sahiplerini ve zenginleri kollayan uygulamaları halen hoşnutsuzluk yaratsa da Wisconsin halkı gelecek seçimleri, vali de Amerikan başkanı olmak için Cumhuriyetçi Parti içindeki yarışları bekliyor. 

Wall Street gösterileri ise finans sermayesinin sebep olduğu krizde, işlerini kaybetmek tehlikesi ile karşı karşıya kalan beyaz yakalıların eylemi olarak tarihe geçti.

Her iki olayda yürütmenin tıkandığı noktada yargı devreye girdi. Her ikisinde de devrime sıcak bakan solcu gençler eylemleri başlattılar. Ancak, çatışmaya girmediler,  hukukun üstünlüğüne teslim oldular.