Alaş, Güney Sibirya'da Rusya Federasyonu'na bağlı özerk Tuva Cumhuriyeti'nden üç Tuvalı Türk müzisyenin
oluşturduğu bir müzik grubu. Adlarını Tuva’daki Alaş nehrinden almışlar. Müziklerini
yerel enstrümanlarla yapıyorlar ancak enstrümanlar onların konserinin olmazsa
olmazı değil. Çünkü onlar boğazları/ gırtlakları ile müzik yapıyorlar. Doğadaki
sesleri insan vücudunun nasıl üretebildiğini gösteren mucize müzikleri var.
Çoğu zaman gırtlaklarını kullanarak yaptıkları nefis soloları ve ikli bazen
üçlü kanonları ile dün gece Sibirya müziğini tanımak için salonu dolduran ABD’lileri
büyülediler adeta. Çoğu kez konseri nefeslerimizi
tutarak dinledik.
Konser Dodgeville adlı kasabaya yakın bir çiftlikteki salonda yapıldı.
Wisconsinlılar her hafta Cumartesi öğleden sonra Wisconsin Halk Radyosu’ndan (WPR) aralarında Sezen Aksu’nun veya Tarkan’ın
bazen adını bilemediğim sanatçıların halk müziği türkülerinin de yer
uluslararası “Dünya Müziği” adlı programı dinliyorlar. Radyo Alaş Topluluğunun gelmesini
sağlayan sponsor kurumlardan birisiydi.[1]
Wisconsin’in Türk Cumhuriyetleri müziğine ilgisi bununla başlamıyor.
Konserin verildiği çifliğin adı “Folklor
Köyü” (Folklore Village)[2]
. 1966 yılında folklorcu Jane Farwell
tarafından kurulmuş. Avrupa’yı ve Türkiye’yi de dolaşan Jane Farwell
dönüşünde “Wisonsin’daki yeni kuşakları dünya gelenekleri ile
buluşturma” felsefesi ile bir girişim başlatmış ve onun bu girişimi bu
güne kadar devam etmiş. Dünyanın değişik
yerlerinin folk dansları, yemekleri ve müzikleri bu çiftlikte ve Wisconsin’in
değişik yerlerinde Wisconsinlılarla paylaşılıyor. Çiftliği ve organizasyonları yüksek lisansını
Tuva müziği üzerine yapmış bir çift koordine ediyor.
Alaş Topluluğu Mart ayından itibaren ABD’nin çeşitli eyaletlerinde
konserler verecek. Turları Mayıs ortalarında bitiyor, bir dahaki tur ise
sonbaharda. Grup Tuva’da da iyi tanınıyor. Grup üyeleri Tuva Cumhurbaşkanı
tarafından nişan ile ödüllendirilmişler. Grubun müdürü Sean Quirk bir
Wisconsinlı. On iki yıldır Tuva’da oturuyor ve Alaş’ın turlarını organize
ediyor. Sean çok iyi Tuva dili ve biraz da Türkçe konuşuyor. Alaş için bir de web sayfası hazırlamış.[3]
[4]
Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra
Tuva’ya gönüllü giden Türkleri düşündüm, TV kanallarındaki programları
hatırladım. Grubun müdürü Sean’ı ve Tuva Türklerini dünyaya tanıtan herkesi
canı gönülden kutlamamak elde değil.
